User:Madler/roughdrafts/Euskal literatura

http://eu.wikipedia.org/wiki/Euskal_literatura

Euskal literatura euskaraz egindakoa da, Euskal Herriko idazleek gaztelaniaz, frantsesez edo beste hizkuntza batez egindako produkzioa barne ez hartuz.

Historikoki, idazle klasiko garrantzitsuen artean "Axular", Bernart Etxepare, Joan Perez de Lazarraga, Txomin Agirre, "Lauaxeta" eta "Lizardi" daude.

Mundu mailan oihartzun handien eduki duen egungo egilea Bernardo Atxaga da. Gaur egungo beste idazle aipagarrien artean, Unai Elorriaga, Koldo Izagirre, Mariasun Landa, Anjel Lertxundi, Ramon Saizarbitoria, Joseba Sarrionandia, Itxaro Borda eta Arantxa Urretabizkaia.

Idazle klasikoak

Pizkundea

• Bernart Etxepare. Nafarroa Beherea. (1480?-?): "Linguae vasconum primitiae" (1545).
• Joan Perez de Lazarraga. Araba. (1548? – 1605). "Dianea eta Koplak" (1567).
• Joannes Leizarraga. Lapurdi. (1506-1601): "Jesus Christ Gure Iaunaren Testamentu Berria" (1571).

XVII. mendea

• Pedro Agerre Axular. Nafarroa / Lapurdi. (1556-1644): "Gero" (1643).
• Tartaseko Joan. Zuberoa. (1610-?): "Onsa hilceco bidia" (1666).

XVIII. mendea

• Joan Antonio Mogel. Gipuzkoa. (1745-1804): "Peru Abarka" (1802).
• Bizenta Antonia Mogel. Gipuzkoa. (1782-1854).

XIX. mendea

Further information: Hego Euskal Herriko narratiba XIX. mendean and Ipar Euskal Herriko literatura XIX. mendean

• Joan Bapista Elizanburu. Lapurdi. (1832-1898): —"Koplak" (1855).
• Txomin Agirre. Bizkaia. (1864-1920): "Kresala" (1906) eta "Garoa" (1912).
• "Kirikiño". Bizkaia. (1866-1929): "Abarrak" (1918).
• "Orixe". Gipuzkoa. (1888-1961).
• Xabier Lizardi. Gipuzkoa. (1896-1933): "Biotz-begietan" (1932).
• Resurreccion Maria Azkue. Bizkaia. (1864-1951).

XX. mendea

• "Lauaxeta". Bizkaia. (1905-1937): "Bide barrijak" (1931).
• Eusebio Erkiaga (1912-1993).
• Gabriel Aresti. Bizkaia. (1933-1975): "Harri eta Herri" (1964).
• Jon Mirande. Paris. (1925-1972): "Haur besoetakoa" (1959).
• Bitoriano Gandiaga. Bizkaia. (1928-2001).
• Juan Mari Lekuona. Gipuzkoa. (1927-2005).

Idazle garaikideak

• Ramon Saizarbitoria. Gipuzkoa. (1944-): "Egunero hasten delako" (1969) eta "Hamaika pauso" (1995).
• Arantxa Urretabizkaia. Gipuzkoa. (1947 -): "Zergatik panpox" (1979).
• Joan Mari Irigoien. Gipuzkoa. (1948-): "Lur bat haratago" (2000).
• Anjel Lertxundi. Gipuzkoa. (1948): "Hamaseigarrenean, aidanez" (1983) eta "Otto Pette" (1994).
• Mariasun Landa. Gipuzkoa. (1949 -): "Krokodiloa ohe azpian" (2002).
• Josemari Velez de Mendizabal. Araba. (1949-).
• Bernardo Atxaga. Gipuzkoa. (1951-): "Obabakoak" (1988).
• Koldo Izagirre. Gipuzkoa. (1953 -): "Non dago Basque harbour?" (1997).
• Laura Mintegi (1955-): "Sisifo maite minez" (2001).
• Xabier Montoia. Araba. (1955-): "Gasteizko hondartzak" (1997).
• Pello Lizarralde. Gipuzkoa. (1956-): "Larrepetit" (2002).
• Joseba Sarrionandia. Bizkaia. (1958 -): "Ni ez naiz hemengoa" (1985) eta "Lagun izoztua" (2001).
• Itxaro Borda. Lapurdi. (1959 -).
• Unai Elorriaga. Bizkaia. (1973 -): "SPrako tranbia" (2001).
• Fernando Morillo: "Gloria Mundi"

Herrialdeka

Araba | Bizkaia | Gipuzkoa | Lapurdi | Nafarroa | Nafarroa Beherea | Zuberoa |

Ikus, gainera

• Euskal idazleak.
• Euskal Herriko idazle erdaldunak
• Euskal Herriko literaturak
• Bertsolaritza
• Euskal ahozko literatura

Kanpo loturak

• Klasikoen gordailua
• Euskal Idazleen Elkartea