Txomin Peillen

From Wikipedia, the free encyclopedia
Txomin Peillen
Born
Txomin Peillen Karrikaburu

(1932-11-17)17 November 1932
Died9 December 2022(2022-12-09) (aged 90)
NationalityFrench
Occupation(s)Writer
Linguist
Biologist

Txomin Peillen Karrikaburu (17 November 1932 – 9 December 2022) was a French writer, linguist, and biologist.[1]

Biography[edit]

Born into a family originally from Soule, Peillen was born in Montmartre in the 18th arrondissement of Paris to Joannes and Maddalen. While attending secondary school in Paris, he taught Basque at the Lycée Lavoisier [fr]. He earned a doctorate in Basque studies alongside Jean Haritschelhar [fr] and was a professor of Basque philology in Bayonne.

Peillen was a fierce activist of Basque culture as a member of the Euskaltzaindia and the Basque Studies Society, for which he earned the Manuel Lekuona Award [eu] in 2009.[2] In total, he wrote 43 books, 39 of which were in Basque, three in French, and one in Spanish. Throughout his life, he lived in Bayonne and Sainte-Engrâce.[3]

Peillen died in Cambo-les-Bains on 9 December 2022, at the age of 90.[4]

Publications[edit]

Books[edit]

In Basque[edit]

  • Gauaz ibiltzen dana (1967)
  • Itzal Gorria, 1966 urteko Domingo Agirre Saria (1972)
  • Igela: euskaldun heterodoxoen errebista (1979)
  • Eliza doneskaiñak, pagan ohitura ta sineste baten ondakina: XVII. mendetik XX. raiño (1980)
  • Petiri "Agurgarria" Cluñy-koa napar-euskaldun sineste baten jakile (1980)
  • Xaguxarra: literatur aldizkaria (1980)
  • Bela-ko zaldunaren Zuberotar hiztegia: XVIII : men-dean (1983)
  • Oreina eta gizoreina literaturgintzan eta edergintzan (1983)
  • Urdaitx-etik Santa Graziraino berzokoratu herria (1985)
  • Euskal antzertia: le théâtre basque (1987)
  • Euskalki literarioak (1992)
  • Itzal gorria (2000)
  • Ehiza eta zepoka: (zuberoako basabürüan) (2002)
  • Euskaldun etorkinak Ameriketan (2003)
  • Mende joanaz (2003)
  • Abd El Kader: olerkia (2006)
  • Joanes Leizarraga: vida y obra (2007)
  • Jende ederrak lanean: (who's who?) (2008)
  • Biziaren hiztegiaz (2009)

In French[edit]

  • Parlons euskara : la langue des Basques (1995)
  • Les emprunts de la langue basque à l'occitan de Gascogne : étude du dialecte souletin de l'euskara (1998)
  • Conception du monde et culture basque (1998)

In Spanish[edit]

  • Poema filosofico manuscrito del siglo XIX (1982)
  • El castellano y lo español en la provincia de Sola o Zuberoa (1986)
  • Teatro popular europeo (1999)

Novels[edit]

  • Gauaz ibiltzen dana (1967)
  • Itzal gorria (1972)
  • Gatu beltza (1973)
  • Atxorra eta altximia (1982)
  • Aldjezairia askatuta (1982)
  • Aintza txerriari! (1986)
  • Kristina Bolsward (1991)
  • Alarguntsa beltza (2001)
  • Ale berdea (2001)
  • Ale gorriak (2001)
  • Jan Dabrowski (2013)
  • Nina Waita : arupu baten itzalean (2015)
  • Zaldi beltzak zeruan (2018)

Essays[edit]

  • Jusef Egiategiren lehen liburia (1983)
  • Bizidunak haurren eta helduen heziketan (1995)
  • Euskaldunen ingurugiroan (espazioa eta denbora) (2001)
  • Bosquejos vasco-uruguayos (2003)
  • Baloreak Euskal Herrian eta beste gizarteetan (2005)

Poetry[edit]

  • Mende joanaz (2003)

Autobiography[edit]

  • Paristar euskaldun bat (ni... neu) (1987)

Ethnologies[edit]

  • Allande Elixagari ligiarraren ixtorioak (1985)
  • Animismua Zuberoan (1985)
  • Herri-sendakuntza eta sendagingoa Zuberoan (1998)
  • Zuberoako itzal-argiak (euskarazko jakilegoak) (1998)

References[edit]

  1. ^ Lartzanguren-Iñigo, Astiz (10 December 2022). "Txomin Peillen idazle eta euskaltzaina hil da, 90 urte zituela". Berria (in Basque). Retrieved 12 December 2022.
  2. ^ Planes, Emmanuel (26 May 2010). "Txomin Peillen, Basque et polyglotte". Sud Ouest (in French). Archived from the original on 30 August 2019. Retrieved 12 December 2022.
  3. ^ "Base de données chronologique des articles et auteurs du Bulletin du Musée Basque de 1924 à 2011". Les Amis du Musée Basque (in French).
  4. ^ Bedaxagar, Marcel (11 December 2022). "Soule : homme de sciences et de langues, Txomin Peillen est décédé à l'âge de 90 ans". Sud Ouest (in French). Retrieved 12 December 2022.